Leraars in de hoek?

De leraarskamer is de ontmoetingsplek voor leerkrachten. Hier wordt gepraat, gewerkt en gepauzeerd. Een leraarskamer heeft tot doel de leerkrachten aan te sporen om contacten te leggen en professionele relaties op te bouwen. Maar wat als er verschillende leraarskamers zijn? Of niet elke leraar hier gebruik van maakt? Is het dan nog mogelijk om een hecht leerkrachtenteam te hebben binnen een school?

Deze publicatie onderzoekt of er een samenhang is tussen de (in)formele leraarskamer en de schoolsubculturen. Om de verschillen te bepalen tussen de officiële en de informele leraarskamers, vormt de schoolcultuur het ‘meetinstrument’. De schoolcultuur bestaat uit drie domeinen, namelijk hoe de leerkrachten de directie zien, welke doelen nagestreefd worden door het team en de samenwerking tussen de leerkrachten onderling. De auteur trok naar een technische school om er de relatie tussen de schoolcultuur en de leraarskamer te bevragen.

De schoolorganisatie (lesroosters, inrichting schoolgebouw, …) dicteert wie elkaar (niet) ziet en waar deze ontmoetingen plaatsvinden. Maar dit zou een te eenzijdig beeld schetsen van het gebruik van de leraarskamer en de relatie tot de schoolcultuur.

Wanneer de school beschikt over een digitaal communicatie- en informatieplatform ontstaat er een virtuele leraarskamer die het gebrek aan face-to-face contact met collega’s (gedeeltelijk) compenseert en communicatie en samenwerking mogelijk maakt. Daarnaast kan de school investeren in momenten waarop leerkrachten elkaar treffen, los van de verplichte personeelsvergaderingen, opendeurdagen en pedagogische studiedagen. Een school moet ruimte creëren voor de organisatie van vrijblijvende sociale momenten waarbij leerkrachten elkaar in een ontspannen sfeer kunnen leren kennen.

Katrijn De Waele geeft al elf jaar les. Ze behaalde in 2004 haar bachelor leraar secundair onderwijs Nederlands, Engels en geschiedenis aan de Arteveldehogeschool in Gent. Vanuit haar ervaring en passie voor didactiek raakte zij gefacineerd door de beïnvloedende factoren op het functioneren van leraars en de leeromgeving van leerlingen. Zo voltooide ze haar master in de “Opleidings- en Onderwijswetenschappen” aan de UA in 2014. “Leraars in de hoek” is de titel van haar masterproef waarbij ze een brug maakt tussen de verschillende (in)formele leraarskamers en de schoolcultuur.

Paul Mahieu is hoogleraar onderwijswetenschappen aan de Universiteit Antwerpen.